uświadamianą hierarchię wartości, mniej lub bardziej uświadamiane przekonania. Reakcje indywidualne więźniów i reakcje w małych, spontanicznie tworzących się (a często rozbijanych) grupach, a także reakcje zorganizowane stanowiły uzewnętrznienie poglądów i wartości zmieniających się pod wpływem obozowych warunków i stosunków.<br>Bez względu na to, w jakim stopniu więzień czuł się osamotniony, w jakim stopniu miał świadomość oparcia w środowisku współwięźniów, oparcie to istniało. Początkowo szansa materialnej pomocy prawie nie istniała, lecz istniało przynajmniej ludzkie współczucie. W miarę upływu czasu powstawały coraz to nowe i coraz lepiej zorganizowane mechanizmy zbiorowej obrony. O jej szansach decydowały postawy wielu więźniów i ich solidarna zdolność do współdziałania mimo