więc aktywnie w kulturze europejskiej, ograniczając się do odtwórczej roli "pawia i papugi", a na arenie wielkiej polityki do funkcji "halabardnika dziejów". Z tego też względu program badawczy, przedłożony przez Komitet Badań Naukowych, zasługuje w pełni na realizację. Ale nie tylko z tego.<br>Jedno z naukowych (i politycznych) przesłań programu wyraża się w ukazaniu wielowiekowego współżycia Polski z sąsiadami, jej kultury z cywilizacją innych narodów. Nie tylko oczywiście Niemców; ich stereotyp nadal zresztą oscyluje pomiędzy wizerunkiem odwiecznego wroga (Krzyżaka, Kulturträgera doby Bismarcka, hitlerowca) a przyjaznego sąsiada, który daleko wcześniej od nas stał się "prawdziwym Europejczykiem". Idzie także o badania nad wzajemnymi stosunkami