się na podmiocie, mimo z ekspresywizmu wynikającego estetyzmu, była ona otwarta na kwestie rozmaite i że nie podlegała tym restrykcjom, które wynikać mogły z przyjmowanych założeń. Ekspresywizm (empatia zresztą także) nie stawiał w żadnej dziedzinie barier, ta krytyka bowiem, nawet gdy głosiła radykalne estetycznie hasła, nie wynikała z założenia, które wyrażało się w haśle: "sztuka dla sztuki". W okresie Młodej Polski zaszło w literaturze charakterystyczne przesunięcie: od pasywizmu, czyli dekadenckiej bierności, do aktywizmu, czyli włączania się w historyczne procesy i akcentowania czynnej roli sztuki i artysty. Krytyka w tym procesie uczestniczyła, niemal bez wyjątków aprobowała jego kierunek. Świadczy o tym to choćby