posiadać
22.06.2004
22.06.2004
Czy właściwe jest używanie czasownika posiadać w zdaniach: „Laboratorium posiada certyfikat” lub „Aparat posiada własną instalację…”, „Pracownik posiada kwalifikacje do obsługi…” itp.? Osobiście mi się nie podoba, ale jest w użyciu. I w dodatku fakt „posiadania” innej rzeczy, cechy albo przywileju wynika często z nadania tytułu lub prawa własności, np. firma prawnie jest właścicielem (tzn. posiadaczem!!!?) certyfikatu wystawionego na jej imię.
Posiadać to wyraz książkowy, używany zwykle w odniesieniu do faktów mających odpowiedni ciężar gatunkowy; można więc posiadać wszechstronne wykształcenie, znaczny majątek itp. Użycie tego czasownika w trywialnych kontekstach jest zwykle zabawne, w związku z tym lepiej unikać sformułowań typu „Posiadam wąsy (nowe spodnie itd.)”.
Rzecz jest jednak dość skomplikowana, i nie da się jej w krótkiej poradzie wyczerpująco objaśnić, toteż polecam lekturę słowników, przede wszystkim Innego słownika języka polskiego, w którym użycie czasownika posiadać zostało wnikliwie opisane, a także Nowego słownika poprawnej polszczyzny, w którym podano m.in. wskazówki bibliograficzne.
W żadnym z podanych trzech przykładów użycie posiadać nie jest błędne, co wynika m.in. stąd, że są to fragmenty tekstów pisanych o charakterze urzędowym. Prawda jednak, że zastąpienie słowa posiadać przez mieć dałoby wyrażenia bardziej naturalne.
Rzecz jest jednak dość skomplikowana, i nie da się jej w krótkiej poradzie wyczerpująco objaśnić, toteż polecam lekturę słowników, przede wszystkim Innego słownika języka polskiego, w którym użycie czasownika posiadać zostało wnikliwie opisane, a także Nowego słownika poprawnej polszczyzny, w którym podano m.in. wskazówki bibliograficzne.
W żadnym z podanych trzech przykładów użycie posiadać nie jest błędne, co wynika m.in. stąd, że są to fragmenty tekstów pisanych o charakterze urzędowym. Prawda jednak, że zastąpienie słowa posiadać przez mieć dałoby wyrażenia bardziej naturalne.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
