Chorwacja i Chile

Chorwacja i Chile
22.05.2002
22.05.2002
Dzień dobry.
Mam dwa pytania związane z pisownią nazw niektórych państw w języku polskim.
Pytanie pierwsze: dlaczego nazwę Chorwacja piszemy przez ch, skoro w języku chorwackim brzmi ona Hrvatska, a więc przez samo h? I polski, i chorwacki to języki słowiańskie, skąd więc ta różnica?
Pytanie drugie: dlaczego nazwę Chile piszemy przez ch, skoro wymawiamy ją jako [Czile]?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Ad 1. Nazwa Chorwacja pochodzi od prasłowiańskiego rdzenia, nic więc dziwnego, że wyrazy Charwat//Karwat znane były u nas już w średniowieczu. Przez kilka późniejszych stuleci stosowano niemal wyłącznie zapis Kroacja (Kroaci, kroacki). W 5. tomie „Encyklopedii powszechnej” Orgelbranda z 1864 r. znajdują się interesujące zapisy: najpierw, co prawda, od hasła Chorwacyja, Chorwaci odsyła się do Kroacyja, Kroaci, lecz pod hasłem Kroaci czytamy: „właściwie Chorwaci”. Forma Chorwacja stała się powszechniejsza w w. XIX, a ustaliła się najprawdopodobniej pod wpływem rosyjskim (z tego samego powodu piszemy chuligan, mimo angielskiego hooligan). Pewien wpływ wywarły też inne języki, np. zapis z Ch- pojawiał się dawniej w tekstach niemieckich. Zdecydowaną przewagę forma Chorwacja zyskała po I wojnie światowej, choć wahania typu chorwacki//kroacki spotykano jeszcze w połowie minionego stulecia.
Ad 2. Rzeczywiście, nazwy państw są na ogół polszczone. W tym wypadku jednak – zgodnie ze zwyczajem językowym – stosujemy zapis oryginalny.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego