Chyba że i inne spójniki z że
12.01.2016
12.01.2016
W przypadku zwrotów takich jak chyba że, mimo że itp. przecinek powinno stawiać się przed całym wyrażeniem. Mam jednak nieraz problemy z zastosowaniem tej reguły w innych, podobnych (przynajmniej w moim odczuciu) przypadkach. Czy istnieje jakiś zbiór tego typu wyrazów albo zasada w teorii, która by to omawiała? Najpopularniejsze spójniki zestawione z elementem że to: chyba że, dlatego że (iż), jako że, mimo że (iż), pomimo że (iż), tyle że, tylko że. Przecinek stawia się przed całym takim wyrażeniem.
Że bywa też elementem innych połączeń wyrazowych, które występują na granicy części składowych wypowiedzenia złożonego podrzędnie, np. (,) tak (,) że; (,) dlatego (,) że; (,) tym bardziej (,) że, lecz tutaj miejsce przecinka uzależnione jest od charakteru zdania, por.
Okno umieszczone było nisko, tak że znakomicie było widać całą okolicę.
Zdumiał się tak, że nawet nie usłyszał pytania.
We wsi nie zastał prawie nikogo, dlatego że wszyscy byli w polu.
Zbudował maszynę „wodną”, nazwaną tak dlatego, że poruszana była za pomocą wody.
Przecinek przed że stawiamy wówczas, gdy na poprzedzające go przysłówki, zaimki lub wyrażenia przyimkowe pada akcent zdaniowy, a w miejscu przecinka robimy pauzę oddechową. W takich wypadkach zazwyczaj przysłówki, zaimki lub wyrażenia przyimkowe pełnią funkcję okoliczników w zdaniach głównych.
Że bywa też elementem innych połączeń wyrazowych, które występują na granicy części składowych wypowiedzenia złożonego podrzędnie, np. (,) tak (,) że; (,) dlatego (,) że; (,) tym bardziej (,) że, lecz tutaj miejsce przecinka uzależnione jest od charakteru zdania, por.
Okno umieszczone było nisko, tak że znakomicie było widać całą okolicę.
Zdumiał się tak, że nawet nie usłyszał pytania.
We wsi nie zastał prawie nikogo, dlatego że wszyscy byli w polu.
Zbudował maszynę „wodną”, nazwaną tak dlatego, że poruszana była za pomocą wody.
Przecinek przed że stawiamy wówczas, gdy na poprzedzające go przysłówki, zaimki lub wyrażenia przyimkowe pada akcent zdaniowy, a w miejscu przecinka robimy pauzę oddechową. W takich wypadkach zazwyczaj przysłówki, zaimki lub wyrażenia przyimkowe pełnią funkcję okoliczników w zdaniach głównych.
Adam Wolański
