Czy bohater może mówić niepoprawnie?

Czy bohater może mówić niepoprawnie?
22.02.2005
22.02.2005
Włączywszy telewizor, usłyszałem „Proszę panią…” oraz „Wsadź klucz w tą stacyjkę”. Był to serial komediowy o milionowej oglądalności. Aktorzy z pewnością potrafią prawidłowo zwrócić się do kobiety bądź odróżnić biernik od narzędnika! Z drugiej strony, grają oni ludzi nie zwracających uwagi na podstawową poprawność językową. Czy aktor powinien operować piękną polszczyzną, mimo że grana przezeń postać nigdy by tak nie mówiła? Czy osoba pisząca scenariusz może wkładać bohaterom błędy w usta?
Zabieg, o którym Pan pisze, jest przykładem stylizacji językowej. Inne jej przykłady to choćby archaizacja i dialektyzacja. Kiedy autor lub reżyser każą bohaterom mówić językiem niedzisiejszym lub gwarą, to rozumiemy, że jest podyktowane celem artystycznym i nie czynimy autorowi czy reżyserowi zarzutu. Ważne przy tym, aby intencja twórcy książki lub filmu była zrozumiała. Być może serial, o którym Pan wspomniał, jest po prostu źle zrobiony i widzowie nie dostrzegają w nim stylizacji jako świadomego zabiegu twórczego.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego