Do biblioteki przyszło 30 Biblii; Karol rozdał całej klasie Makbety

Do biblioteki przyszło 30 Biblii; Karol rozdał całej klasie Makbety
19.10.2017
19.10.2017
Mam pytanie w związku z wielką/małą literą w takich zdaniach jak: Do biblioteki przyszło 30 Biblii/biblii, Karol rozdał całej klasie Makbety/makbety. Z jednej strony mamy regułę [62], którą można by rozszerzyć na takie przypadki jak wyżej. Z drugiej tutaj makbet = egzemplarz „Makbeta”. Można by więc argumentować, że zasada [122] przemawia za małą literą. Ciekaw jestem Państwa opinii. Wiem, że poruszałem już podobny temat (Tytusy i Kangury), tu jednak chodzi o coś nieco innego.

Czytelnik
W przytoczonych zdaniach chodzi o nazwę zbioru ksiąg Starego i Nowego Testamentu, czyli Biblię, i nazwę dzieła literackiego Makbet Williama Szekspira, a więc używając form pluralnych, należy utrzymać wielką literę (Do biblioteki przyszło 30 Biblii; Karol rozdał całej klasie Makbety). Rzecz jasna, o wiele lepiej byłoby napisać: Do biblioteki przyszło 30 egzemplarzy Biblii i Karol rozdał całej klasie po jednym egzemplarzu Makbeta (ja bym jeszcze dodał cudzysłów: Do biblioteki przyszło 30 egzemplarzy „Biblii” i Karol rozdał całej klasie po jednym egzemplarzu „Makbeta”). Wprawdzie reguła [62], na którą powołuje się internauta, zawarta w części wstępnej Wielkiego słownika ortograficznego PWN pod redakcją E. Polańskiego (Warszawa 2017, wyd. IV, dodruk poprawiony, s. 44), nie mówi nic o tytułach, lecz jedynie o imionach własnych („[Wielką literą piszemy] Imiona własne ludzi użyte w znaczeniu przenośnym: nazwisko autora użyte w znaczeniu jego działa, np. Pożycz na tydzień Stachurę; Na aukcji sprzedano dwa Kossaki), ale myślę, że można ją rozciągnąć na tytuły dzieł literackich. Nie ma zaś w tym wypadku zastosowania reguła [122], która pozwala na zapisywanie rzeczowników utworzonych od nazw własnych ludzi oraz istot mitologicznych, używanych w znaczeniu pospolitym małą literą (np. hamlet = człowiek niezdecydowany, ksantypa = kobieta kłótliwa, zrzędna).
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego