Do jeziora są trzy kilometry
Szanowni Państwo,
która z poniższych form jest poprawna?
1. Z Warszawy do Berlina są (jest) 574 kilometry.
2. Do jeziora są (jest) trzy kilometry.
Dziękuję i pozdrawiam
„Do jeziora są dwa (trzy, cztery) kilometry”, ale „Do jeziora jest pięć (sześć, siedem, …, dziesięć, jedenaście…, dwadzieścia, dziewięćdziesiąt, sto, dwieście, …, dziewięćset, tysiąc, milion, miliard…) kilometrów”. Oraz „Do jeziora jest (jeden) kilometr”.
Konstrukcje takie, jak wymienione przykładowo wyżej, są najbezpieczniejsze. W haśle problemowym liczebniki w Słowniku poprawnej polszczyzny pod red. W. Doroszewskiego i H. Kurkowskiej (1973) można przeczytać wprawdzie: „Jeśli liczebnik określa liczbę jednostek miary, dopuszczalna jest składnia z orzeczeniem w lp, np.: Ubyły (a. Ubyło) cztery centymetry wody. Zostały (a. Zostało) nam dwie godziny”. Nie ma jednak takiej informacji w późniejszym Nowym słowniku poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego (1999), a podobne zdania z orzeczeniem w liczbie pojedynczej mogą budzić wątpliwości.