Drakula i Oskar

Drakula i Oskar
2.10.2007
2.10.2007
Szanowni Państwo!
Czy Dracula to po polsku Drakula, a Oscar, nagroda filmowa, to Oskar? Innymi słowy, czy Draculę można zaliczyć do kategorii postaci mitycznych i biblijnych, których imiona mają zazwyczaj polskie odpowiedniki? Bardzo nie lubię pisowni Drakula i Oskar, bo wydaje mi się to spolszczaniem na siłę – to tak, jakby pisać snikers, koka-kola albo ford fokus.
Pozdrawiam.
Porównania te nie są dobre, bo akceptacja spolszczonej formy zależy od wielu czynników, np. wymaga zwykle pewnego czasu. Nie polszczymy na ogół nazw snickers, focus (samochód), bo znamy je zaledwie od kilku lat, ale coca-cola znana jest od dawna, a to sprzyja polonizacji tej nazwy. Już ponad 10 lat temu słowniki podawały zapis koka-kola, musiał w takim razie już wtedy być dość rozpowszechniony. Rzeczownik fokus, jako termin fizyczny, wymieniały słowniki już trzydzieści kilka lat temu, a dziś nikogo nie dziwią sformułowania badania fokusowe, autofokus itp.
Polonizacja obcych wyrazów jest zwykle procesem długotrwałym i złożonym. Może nas dziwić spolszczony zapis nazwy snickers, ale nikt przecież nie powie inaczej niż „Zjadłem snickersa”, „Lubię snickersy”. Oznacza to, że wyraz ten dostosowaliśmy do reguł polskiej fleksji, a z czasem może też przyjść adaptacja ortograficzna.
Nazwy Drakula i Oskar są znane u nas od dawna, od dawna też występują w postaci spolszczonej, a w związku z tym nie ma powodu, by je kwestionować. Skoro obie są poprawne, istnieje tylko problem wyboru. W razie wątpliwości co do zapisu pierwszej z nazw lepiej stosować zapis spolszczony. Druga jest ustaloną nazwą nagrody, a to sprzyja zapisowi Oscar, który w praktyce językowej przeważa, a poleca go Wielki słownik ortograficzny PWN. Jest też znaczenie wtórne, które ujawnia się w wyrażeniach typu Oskary uczniowskie, piłkarskie; tu pisownia spolszczona ma głębsze uzasadnienie, jestem zdania, że w tym znaczeniu należałoby ją zalecać.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego