Dzielenie wyrazów
Droga Poradnio
Proszę o podanie poprawnego podziału przy przenoszeniu następujących słów: 1) Tyśmienica (rzeka) – Tyś-mie- czy Ty-śmie-; 2) Nortumbria – Nor-tumbria czy Nort-umbria; 3) Rastawiecki – Ra-sta- czy Ras-ta-; 4) Ochman – O-chman czy Och-man; 5) Ryan – słowo niepodzielne czy Ry-an (w: Meg Ryan, Ryanair). W Wielkim słowniku ortograficznym PWN z 2016 roku słowa te albo nie występują, albo nie wskazano ich podziału (Ryan, Ryanair). I na koniec: piszemy TVP1 czy TVP 1? TVN24 czy TVN 24?
W wyrazach rodzimych i dawno w polszczyźnie przyswojonych grupę spółgłosek można w całości przenieść do następnego wiersza lub podzielić dowolnie, pamiętając jednak, że co najmniej jedna ze spółgłosek powinna znaleźć się w drugiej, przenoszonej części wyrazu, por. np. ja-skra, jas-kra, jask-ra, ale nie: jaskr-a. Analogicznie: Ty-śmie-ni-ca albo Tyś-mie-ni-ca; Ra-sta-wiec-ki albo Ras-ta-wiec-ki.
Należy dokonać takiego podziału, aby grupa spółgłosek przenoszona do następnego wiersza mogła rozpoczynać jakiś polski wyraz, np. Tur-cja, ale nie: Tu-rcja, gdyż żadne polskie słowo nie rozpoczyna się od -rcja. Dopuszczalny jest zatem podział: Och-man. Wyrazy obce należy zasadniczo dzielić zgodnie z zasadami obowiązującymi w językach, z których pochodzą, por. Ry-an. Kryterium morfologiczne nakazuje przenoszenie wyrazu w miejscu jego podzielności na rdzeń i przedrostek, a w wyrazach złożonych – w miejscu złożenia. Zasada ta na równi dotyczy wyrazów rodzimych i obcych. Dokonamy więc następującego podziału: Nort-umbria, Ryan-air.
Nazwy stacji telewizyjnych i pochodzące od nich skrótowce – jako nazwy własne – należy zapisywać zgodnie z tym, jak zostały zarejestrowane bądź zapisane w słowno-graficznych znakach towarowych, por. np. TVP1, TVN24, 3sat, ARD 2, N24, RTL II, Sat.1, Sport1, Channel 4, Direct 8, Eurosport 2, Sky2, MTV2, VH1 Classic, TV5 Monde itp.