Dziób

Dziób

21.01.2021
21.01.2021

Szanowni Państwo,

czy indywidualne imiona nadawane rzeczom (np. broni - w historii i literaturze nie brak imion nadawanym mieczom, szablom etc.) należy odmieniać męskoosobowo, czy rzeczowo? Przykład: miecz o imieniu Dziób. Wyjął z pochwy Dziób czy Dzioba? I czy słusznie piszę to imię dużą literą? Wprawdzie najnowsze tendencje każą pisać "szczerbiec" małą, ale imię psa, kota, konia piszemy dużą. Czy dlatego, że "szczerbiec" to nie imię, a określenie?

Słowniki ortograficzne, np. WSO PWN, nadal nakazują pisownię wielką literą – Szczerbiec (w zn. ‘miecz koronacyjny królów polskich’). Dotyczy to zresztą wszystkich nazw obiektów i przedmiotów jednostkowych, to znaczy istniejących tylko w jednym egzemplarzu, por. też np. Całun Turyński, Drzwi Gnieźnieńskie. A zatem jeśli zechcemy nadać jakiemuś mieczowi nazwę jednostkową, trzeba będzie ją zapisywać od wielkiej litery.

Rzeczownik Dziób ma rodzaj męskorzeczowy, a więc biernik będzie równy mianownikowi, np. wyjął (kogo? co? miecz) Dziób. W kontekście wymagającym dopełniacza powiemy/napiszemy np. dobył (kogo? czego? miecza) Dziobu. Forma Dzioba miałaby charakter deprecjatywny.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego