Funkcje asterysku

Funkcje asterysku

21.01.2022

Dzień dobry!

W ostatnim czasie często spotykam się w tekstach z gwiazdką/asteryskiem, ale w nieco nietypowym zastosowaniu i nie wiem co to znaczy. Np. gdy czytam objaśnienia językowe, to przed niektórymi słowami lub formami gramatycznymi jest gwiazdka (i nie pełni funkcji przypisu), tak samo gdy czytałem książkę dot. mitologii nordyckiej, imię jednego z bogów było zapisane jako: *Nerpuz. Dlaczego używa w takich sytuacjach używa się asterysku?

Znak gwiazdki (*) nie pełni tylko funkcji odsyłacza do przypisu. W pracach językoznawczych poprzedza wyraz, wyrażenie lub zdanie niepoprawne, np.


Niekiedy zaimki te używane są z błędną końcówką rodzaju nijakiego, np. *te pole, *tamte okno, *te same dziecko; poprawnie: to pole, tamto okno, to samo dziecko.


W pracach historycznojęzykowych może poprzedzać formę dawną lub rekonstruowaną, np.


Tak na przykład formy zaimka ten, ta, to brzmiały w tym przypadku pierwotnie *ti.


Z kolei w publikacjach encyklopedycznych oraz w leksykonach gwiazdka umieszczona bez odstępu przed daną nazwą (własną lub pospolitą, np. terminem) oznacza, że nazwa ta stanowi samodzielne hasło.

Takich niezwiązanych z przypisami funkcji asterysku jest jeszcze bardzo wiele. Większość z nich opisałem w publikacji Edycja tekstu (WN PWN, Warszawa 2008).

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego