Gebal i Tofel

Gebal i Tofel
1.06.2005
1.06.2005
Szanowni Państwo,
czy takie nazwy miast jak Gebal i Tofel powinno się odmieniać? Nazwy pochodzą z polskich przekładów biblijnych.
Serdecznie pozdrawiam,
Krzysztof
Odmienność nazw geograficznych zależy w znacznym stopniu od rodzaju, jaki im przypiszemy. Stosujemy tu 2 sposoby: 1) Przypisujemy rodzaj na podstawie zakończenia tematu. Podane nazwy mają zakończenia typowe dla rzeczowników męskich, jak np. cel, Bristol. W związku z tym możemy je odmieniać analogicznie. 2) Rodzaj przypisujemy na podstawie rodzaju rzeczownika o znaczeniu ogólniejszym, w tym wypadku jest nim miasto. W związku z tym uznamy, że są to nazwy rodzaju nijakiego, które pozostaną nieodmienne, ponieważ nie mamy dla nich wzorca odmiany. Ponadto nazwy takie mogą być rozumiane jako eliptyczne (skrócone), np. w (mieście) Birmingham.
W odpowiednim fragmencie Biblii czytamy: „Tymi słowami przemawiał Mojżesz do całego Izraela za Jordanem na pustyni, w Arabie naprzeciw Suf, między Paran, Tofel, Laban, Chaserot i Di-Zahab” (Pwt 1, 1). W polskich przekładach Biblii (sprawdziłem trzy) nazwa ta i pozostałe, z którymi występuje w szeregu, nie jest odmieniana. Można to uznać za utrwalony zwyczaj, można też za przejaw niepewności językowej tłumaczy. Moim zdaniem chodzi o to drugie, ponieważ nieco dalej pojawiają się odmieniane formy nazw Horeb, Cheszbon, Baszan i innych.
Wniosek: nazwy Gebal i Tofel najlepiej odmieniać.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego