Gila, Hnatków, Maksymczat

Gila, Hnatków, Maksymczat
10.03.2003
10.03.2003
Panie profesorze! Chciałabym się dowiedzieć, jak były tworzone nazwiska typu dopełniaczowego, np: Gila, Hnatków, Maksymczat. Dziekuję za odpowiedź.
Nazwisko Gila nie musi być typu dopełniaczowego od Gil. W nazwiskach częste były tzw. zmiany paradygmatu (dodane -a), aby oddalić nazwisko od motywującego wyrazu pospolitego, a więc jest już w okresie staropolskim: Dyla od Dyl, Krokosza od Krokosz, Rozuma od Rozum, Stracha od Strach. Niewykluczone jest powstanie nazwiska Gila od przezwiska Gil, określające pochodzenie od ojca (nazwisko patronimiczne), a więc mógł być Ignacy od Gila i Ignacy (czyj?) Gila, a więc nazwisko dopełniaczowe z pochodzenia.
Dwa dalsze nazwiska powstały jako formy pochodne od dopełniaczy liczby mnogiej, a więc już od nazwisk rodzinnych. Byli Hnatkowie i Maksymczęta (rodziny), później Maksymczata (obydwie formy najprawdopodobniej kresowe), ich synowie byli nazwani np. Jan (czyj?) Hnatków i Jan Maksymcząt, co przeszło w Maksymczat. Są to nazwiska formalnie dopełniaczowe, funkcyjnie od nazwisk rodziców tworzone na wzór nazwisk patronimicznych.
Aleksandra Cieślikowa, prof., IJP PAN, Kraków
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego