Gwara więzienna a greka
czy informacja, jaką znalazłem w internecie, że niektóre słowa z socjolektu więziennego (majcher, kimać, siwrać itp.) mają swoje korzenie w języku greckim, ma podstawy naukowe?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
12.02.2019
12.02.2019
Szanowni Państwo, czy informacja, jaką znalazłem w internecie, że niektóre słowa z socjolektu więziennego (majcher, kimać, siwrać itp.) mają swoje korzenie w języku greckim, ma podstawy naukowe?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
Szanowny Panie,
majcher (‘nóż’) i kimać (‘spać’) rzeczywiście trafiły do gwary przestępczej z języka greckiego. Trudno określić przyczyny, dla których to akurat greka stała się źródłem zapożyczenia, można przypuszczać, że była ona – podobnie jak jidysz, z którego socjolekty marginesu chętnie korzystały – uznawana za język tak niepodobny do polszczyzny, że zaczerpnięte z niej elementy mogły być tajne dla przeciętnego Polaka.
Do źródła czasownika siwrać / ziwrać (‘mówić’) nie udało mi się dotrzeć.
majcher (‘nóż’) i kimać (‘spać’) rzeczywiście trafiły do gwary przestępczej z języka greckiego. Trudno określić przyczyny, dla których to akurat greka stała się źródłem zapożyczenia, można przypuszczać, że była ona – podobnie jak jidysz, z którego socjolekty marginesu chętnie korzystały – uznawana za język tak niepodobny do polszczyzny, że zaczerpnięte z niej elementy mogły być tajne dla przeciętnego Polaka.
Do źródła czasownika siwrać / ziwrać (‘mówić’) nie udało mi się dotrzeć.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
-
12.02.2019Źródłem czasownika siwrać (wymawianym z [ś] na początku) jest prawdopodobnie francuski czasownik chiffrer ‘szyfrować, kodować’ [także: ‘liczyć, kalkulować’] > ‘mówić szyfrem; mówić tak, by inni nie rozumieli’.
Maciej St. Zięba