Ile mamy rodzajów gramatycznych?
Dziękuję za uwagę.
Lucyna Niewiadomska
10.11.2008
10.11.2008
Moje pytanie dotyczy problemu z rodzajem gramatycznym rzeczownika w liczbie mnogiej. Jestem nauczycielką języka polskiego i dziwi mnie fakt, że niektóre podręczniki szkolne dokonują podziału rodzaju gramatycznego rzeczowników w liczbie mnogiej tak samo jak w liczbie pojedynczej – na rodzaje: męski, żeński i nijaki. Inne natomiast uznają jedynie słuszny podział (w liczbie mnogiej) na rodzaje: męskoosobowy i niemęskoosobowy.Dziękuję za uwagę.
Lucyna Niewiadomska
Podziału rzeczowników na rodzaje w ogóle nie należy relatywizować do liczby gramatycznej. Jeśli poprzestaje się na formie mianownika, można wyodrębnić cztery rodzaje: męskoosobowy (identyfikują go formy zaimkowe ten i ci), męskonieosobowy (ten i te), żeński (ta i te), nijaki (to i te). Jeśli natomiast spojrzeć na biernik, jak czynią podręczniki akademickie, można wskazać rodzajów pięć: męskoosobowy (tego i tych), męskozwierzęcy (tego i te), męskorzeczowy (ten i te), żeński (tę i te), nijaki (to i te). Nazwy te są dobrane tak, aby możliwie dokładnie odpowiadały znaczeniu rzeczowników, ale trzeba pamiętać, że nie znaczenie decyduje o przynależności rodzajowej rzeczownika (np. podlotek jest męskozwierzęcy, nie żeński). Dodajmy, że niektórym autorom słowo męskozwierzęcy się nie podoba i odpowiedni rodzaj wolą oni nazywać męskożywotnym. Jest to jednak trochę mylące, gdyż rererenci rzeczowników męskoosobowych to na ogół mężczyźni, czyli istoty żywe.
Mirosław Bańko, PWN