Ile wideł?
9.01.2019
9.01.2019
Witam, jak odmienić przez przypadki dziesięć wideł? W związku z tym, że wyraz widły odmienia się tylko w liczbie mnogiej, powinno być dziesięcioro wideł? Zwłaszcza bardzo proszę o rozwianie wątpliwości z narzędnikiem – dziesięciorgiem widłami czy wideł? Dziękuję.
Widły nie mają liczby pojedynczej (mówimy tylko: te widły), a zatem powinny być łączone z liczebnikami zbiorowymi (dwoje, troje, dziesięcioro itd.). Poprawna odmiana i składnia to:
M. Tu jest dziesięcioro wideł.
D. Nie ma dziesięciorga wideł.
C. Przyglądam się dziesięciorgu widłom.
B. Widzę dziesięcioro wideł.
N. Idę z dziesięciorgiem wideł.
Ms. Rozmawiam o dziesięciorgu widłach.
Jak widać, we wszystkich przypadkach oprócz celownika i miejscownika rzeczownik połączony z liczebnikiem zbiorowym występuje w dopełniaczu (mamy tu tzw. związek rządu – liczebnik wymaga od rzeczownika, by ten przybrał określoną, tylko jedną, postać). Jeśli liczebnik występuje w celowniku lub miejscowniku, to rzeczownik też przybiera formę tego przypadka (czyli celownika lub miejscownika – mamy tu tzw. związek zgody).
M. Tu jest dziesięcioro wideł.
D. Nie ma dziesięciorga wideł.
C. Przyglądam się dziesięciorgu widłom.
B. Widzę dziesięcioro wideł.
N. Idę z dziesięciorgiem wideł.
Ms. Rozmawiam o dziesięciorgu widłach.
Jak widać, we wszystkich przypadkach oprócz celownika i miejscownika rzeczownik połączony z liczebnikiem zbiorowym występuje w dopełniaczu (mamy tu tzw. związek rządu – liczebnik wymaga od rzeczownika, by ten przybrał określoną, tylko jedną, postać). Jeśli liczebnik występuje w celowniku lub miejscowniku, to rzeczownik też przybiera formę tego przypadka (czyli celownika lub miejscownika – mamy tu tzw. związek zgody).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
