Ingerencje w tekst cytatu
Witam, nurtuje mnie, jak oznaczać w cytowanych fragmentach, które są w cudzysłowie pominięty tekst, bo w angielskim są 3 kropki „...”, a jak wstawione słowo wyjaśniające typu „ten” jest wstawiane w nawiasie (ten), czy po polsku nawias też obowiązuje przy trzykropku, albo to się zmienia i nie jest konieczny, i czy jest jakaś różnica między nawiasem kwadratowym a okrągłym?
Wszelkiego typu ingerencje w tekst cytatu, czyli opuszczenia, wtrącenia, komentarze czy wyróżnienia typograficzne, muszą być stosownie oznaczone. Najczęściej ujmuje się je w nawiasy kwadratowe, por. np.
- Senat zwrócił się ze stosownym zapytaniem w tej sprawie do wszystkich tamtejszych księgarzy i drukarzy i już 20 sierpnia listownie powiadomił Krasickiego, że wymienione dzieło „nie znajduje się [...] ani pod ich prasą, ani w księgarniach”.
- Wyrazem świadomości tej „sensualistycznej” zasady tworzenia są słowa samego Sienkiewicza z cytowanego już Listu z Rzymu: „Dziwne myśli przychodzą do głowy podróżnikowi, gdy się raz tu [w Rzymie] znajdzie i stanie jakby oko w oko z przeszłością”.
- Autorka pisze, iż „Gatunek ujawnia się na zasadzie «podobieństwa rodzinnego» (pojęcie wprowadzone przez australijskiego [sic] filozofa i logika Ludwiga Wittgensteina) w konkretnych realizacjach tekstu”.
- Co ujawnia się także w strukturze składniowej i wersyfikacyjnej tej strofy, jakby w myśl formuły Błońskiego: „Ideałem h a r m o n i i [podkr. moje] jest dychotomiczny podział strofy, wewnątrz zaś stworzonych całostek – ponowne symetryczne cięcia, pojawiające się wszakże mniej regularnie, by zachować rozmaitość frazowania”.
Nawiasy kwadratowe są jednoznacznymi oznaczeniami edytorskimi. Z kolei nawiasy okrągłe są zarezerwowane dla oryginalnego tekstu autorskiego. Dzięki temu na pierwszy rzut oka odróżniamy dopisek nawiasowy edytora od wtrącenia nawiasowego autora tekstu, por. np.
- Autor napisał: „Ucięcie początkowych lub końcowych wyrazów w cytowanym zdaniu (lub zdaniach) nie musi być koniecznie oznaczone wielokropkiem w nawiasie, w szczególności gdy cytowany fragment tłumaczy się sam przez się. Częstokroć jednak autorzy lub redaktorzy pozostawiają te oznaczenia [w pozycji inicjalnej i/lub finalnej cytatu] dla podkreślenia, iż przytaczany tekst nie stanowi całostki formalnej”.