Interpunkcja wykrzykników

Interpunkcja wykrzykników
23.05.2018
23.05.2018
Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o przecinki po wykrzyknikach, które nie zawsze „wykrzykują”, np. ach(,) śpij, kochanie, o(,) tak, oj(,) nie. Czy w takich sytuacjach zawsze stawiamy przecinek, nawet jeśli temperatura uczuciowa wypowiedzi jest niska, oznaczone miejsca nie są wypowiadane ze szczególną intonacją, brak pauzy oddechowej itp.?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Wykrzykniki nie zawsze „wykrzykują”, lecz zawsze w jakimś wymiarze wzmacniają wypowiedź. Mogą wzmacniać podziw, ból, pogróżkę, naganę itd., itp. Dlatego zasadniczo stawia się po nich przecinki (lub znaki wykrzyknienia). Odstępstw od tej zasady jest niewiele i w zasadzie odnoszą się do o oraz no (w funkcji wykrzyknika, a nie partykuły). Jeśli o łączy się ściśle z wołaczem i nie ma charakteru wykrzyknika, lecz jest raczej uzupełnieniem wołacza, nie stawiamy żadnego znaku, por. np. O pani!, O ty!, O mój Boże!, O doloż ty moja, doleńko! Poza połączeniem z wołaczem możemy nie stawiać żadnego znaku po o, gdy wyraz ten stanowi z następującym po nim fragmentem całość oddechową i akcentową, por. np. O ja nieszczęśliwy!, O ratuj, ratuj nas! Po no w funkcji wykrzyknika nie stawiamy zasadniczo przecinka, jeśli występuje w utartych wyrażeniach, por. np. no chyba, no pewnie, no pewno, no nie, no tak, no (i) proszę!, no wiesz, no wie pan(i). Ponadto zazwyczaj nie oddziela się przecinkiem wyrazu oj, gdy oznacza on początek przyśpiewu w pieśniach ludowych, por. np. Oj dana, dana!
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego