Jak wymawiamy ł?
Wielokrotnie spotykam w odpowiedziach o wymowie użycie [ł] dla wskazania niezgłoskotwórczego [u] (V1 – [fał 1], feng shui – [fank szłej]). Jest dość znaczna ilość użytkowników języka polskiego, zwłaszcza na wschodzie, która w dalszym ciągu używa twardego [ł]. Do niedawna w szkołach teatralnych właśnie uczono twardego [ł] jako poprawnego scenicznie. Tłumaczenia wymowy tego typu mogą być dla nich mylące. Trudno dzieciom, mówiącym twardo [ł], wytłumaczyć, że spotkane w komiksach [Łał] musi być czytane jako [Uau]… Czyżby nie można było do oznaczenia niezgłoskotwórczego [u] użyć innego znaku i nie krzywdzić użytkowników twardego [ł], które z taką nostalgią wspominają Polacy w Macierzy? Język polski jest używany nie tylko w kraju, więc ignorowanie w słownikach wymowy użytkowników twardego [ł] (historycznie usprawiedliwionego i poprawnego z punktu widzenia języka polskiego!) jest krzywdzące.
Z poważaniem,
Mirosław Szejbak
15.04.2003
15.04.2003
Pytanie: Szanowni Państwo! Wielokrotnie spotykam w odpowiedziach o wymowie użycie [ł] dla wskazania niezgłoskotwórczego [u] (V1 – [fał 1], feng shui – [fank szłej]). Jest dość znaczna ilość użytkowników języka polskiego, zwłaszcza na wschodzie, która w dalszym ciągu używa twardego [ł]. Do niedawna w szkołach teatralnych właśnie uczono twardego [ł] jako poprawnego scenicznie. Tłumaczenia wymowy tego typu mogą być dla nich mylące. Trudno dzieciom, mówiącym twardo [ł], wytłumaczyć, że spotkane w komiksach [Łał] musi być czytane jako [Uau]… Czyżby nie można było do oznaczenia niezgłoskotwórczego [u] użyć innego znaku i nie krzywdzić użytkowników twardego [ł], które z taką nostalgią wspominają Polacy w Macierzy? Język polski jest używany nie tylko w kraju, więc ignorowanie w słownikach wymowy użytkowników twardego [ł] (historycznie usprawiedliwionego i poprawnego z punktu widzenia języka polskiego!) jest krzywdzące.
Z poważaniem,
Mirosław Szejbak
Szanowny Panie!
Ani nam w głowie postało ignorować czy postponować przedniojęzykowe [ł]. Używamy tego znaku na oznaczenie niezgłoskotwórczego [u] z powodów czysto technicznych: trudno znaleźć w zestawie symboli znak [u] z odwróconym łuczkiem u dołu. Poza tym większość Polaków używa dziś niezgłoskotwórczego [u] w miejscu litery ł, więc oznaczanie tego dźwięku w taki sposób rzadko może być źródłem nieporozumień. Nawet niektóre słowniki polskie w uproszczonym zapisie wymowy używają znaku [ł] w odniesieniu do niesylabicznej półsamogłoski [u].
A wracając do dzieci oglądających komiksy: czy one rzeczywiście oczekują instrukcji, jak czytać wow?
Ani nam w głowie postało ignorować czy postponować przedniojęzykowe [ł]. Używamy tego znaku na oznaczenie niezgłoskotwórczego [u] z powodów czysto technicznych: trudno znaleźć w zestawie symboli znak [u] z odwróconym łuczkiem u dołu. Poza tym większość Polaków używa dziś niezgłoskotwórczego [u] w miejscu litery ł, więc oznaczanie tego dźwięku w taki sposób rzadko może być źródłem nieporozumień. Nawet niektóre słowniki polskie w uproszczonym zapisie wymowy używają znaku [ł] w odniesieniu do niesylabicznej półsamogłoski [u].
A wracając do dzieci oglądających komiksy: czy one rzeczywiście oczekują instrukcji, jak czytać wow?
Mirosław Bańko
