Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia
WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
11.12.2017
11.12.2017
Szanowni Państwo,WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Z odpowiedzi eksperta, do której odwołuje się czytelnik, wynika, że „gdy mowa o konkursie lub tytule, nazwa ta [Miss Polonia – mój dopisek] – pisana wówczas wielkimi literami – pozostaje nieodmienna, np. Kto Cię namówił do startu w konkursie Miss Polonia? albo Czy przygotowania do tytułu Miss Polonia są dla Ciebie wyczerpujące? (przykłady z NKJP). Gdy zaś mowa o laureatce, pierwsze słowo powinniśmy pisać małą literą, drugie dużą i drugie odmieniać [czyli np. mam wspomnienia z miss Polonią, inaczej z ‘jedną ze zwyciężczyń konkursu’ – mój dopisek]. Takie postępowanie sugeruje zarówno struktura nazwy, jak i analogia do nazw bliźniaczych, np. miss Gracja, miss Elegancja, nawiązujących do innych konkursów [tzn. myślę o miss Gracji, o miss Elegancji – mój dopisek]. W praktyce dominuje zapis obu wyrazów wielką literą niezależnie od znaczenia, a przykłady z odmianą drugiego członu są rzadkie”. Chodzi o to, że słowo miss w zwrotach mam wspomnienia z miss Polonią oraz myślę o miss Gracji, o miss Elegancji (także wybory miss Polonia) zostało oddane małą literą dlatego, że jest apelatywem odnoszącym się do znaczenia ‘byłe lub kolejne konkursy, wybory’ i ‘byłe lub kolejne laureatki’ konkursów Miss Polonia, Miss Gracja i Miss Elegancja. Owo rozróżnienie co do pisowni jest – przyznaję – mało wyraziste. Według mnie lepiej postawić na wielką literę słowa Miss we wszystkich wypadkach i kontekstach.
PS Wszystkich zainteresowanych bardziej kwestią gramatyczną i ortograficzną wyrażeń Miss Polonia, Miss Polski zapraszam na https://obcyjezykpolski.pl/dlaczego-miss-polonia-ale-miss-polski/
PS Wszystkich zainteresowanych bardziej kwestią gramatyczną i ortograficzną wyrażeń Miss Polonia, Miss Polski zapraszam na https://obcyjezykpolski.pl/dlaczego-miss-polonia-ale-miss-polski/
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
-
11.12.2017W nawiązaniu do porady Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia z 28.11.2017 chciałbym zauważyć, że słowo wybory użyte w odniesieniu do konkursu piękności Miss Polonia jest niezbyt fortunne, oznacza bowiem ‘akcję mającą na celu powołanie odpowiednich kandydatów do określonych funkcji przez głosowanie’. Na tym jednak problem się nie kończy, ponieważ można przyjąć, że wybory to synonim zarówno czynności głosowania (wyboru najpiękniejszej Polki), jak i konkursu (imprezy, na której dokonuje się wyboru najpiękniejszej Polki). Idąc tym tropem, autor artykułu hasłowego miss powinien w nim umieścić dwa odrębne przykłady użycia: wybory miss Polonia (= wybór najpiękniejszej Polki) i wybory Miss Polonia (= konkurs piękności Miss Polonia). Pozostaje jednak pytanie, czy pisownia miss Polonia jest uprawniona, nawet jeśli mamy na myśli ‘byłe lub kolejne laureatki konkursu Miss Polonia’. Liczne przykłady dowodzą, że w praktyce dominuje zapis obu wyrazów wielką literą niezależnie od znaczenia. Dla porównania przyjrzyjmy się notowanemu przez WSO PWN hasłu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (odznaczenie; tytuł; osoba wyróżniona takim odznaczeniem). Nie znajdziemy w nim rozróżnienia co do pisowni małą lub wielką literą w odniesieniu do żadnego z podanych desygnatów. Może zatem nie warto dzielić włosa na czworo, tylko zdać się na intuicję użytkowników polszczyzny?
Patrycjusz Pilawski
