Kim są Spellmanowie?

Kim są Spellmanowie?
22.02.2015
22.02.2015
Czy (i w jakich przypadkach) końcówki -owie doklejanej do nazwiska można używać, kiedy chodzi o same kobiety? W jednym filmie padły słowa „Wracaj natychmiast do Spellmanów” (chodziło o siostry / siostry z bratanicą / dom zamieszkany przez siostry z bratanicą).
Formy nazwisk zawierające przyrostek -owie oznaczają zasadniczo pary małżeńskie, tj. męża i żonę (państwo Nowakowie to pan Nowak i jego żona), oraz także ich dzieci i innych członków rodziny – bez względu na płeć.
Z przywołanego tekstu wynikałoby więc, że Spellmanowie to rodzina o nazwisku Spellman, w skład której wchodzi przynajmniej jeden mężczyzna (ojciec, dziadek, syn itd.). Jeżeli tak nie jest, tj. w skład tej rodziny, mieszkającej pod jednym dachem, wchodzą same osoby płci żeńskiej, to prawdopodobnie określenie to zostało zastosowane w tym celu, by powiedzieć o rodzinie, która w przeszłości miała w swoim składzie mężczyznę / mężczyzn. Z pragmatycznego punktu widzenia jest to uzasadnione – zamiast mówić do pań Spellman lub do pań Spellman z bratanicą, wygodniej jest powiedzieć w potocznej odmianie języka do Spellmanów, zwłaszcza że odbiorca tego komunikatu z pewnością dobrze zna skład osobowy rodziny, o której mowa, i nie będzie błędnie sądził, że mowa jest również o panu Spellmanie. (Przyczyna zastosowania tej formy może też być banalna – po prostu tłumaczowi łatwiej było odwołać się do formy powszechnie używanej, niż użyć formy odpowiadającej treści, ale dłuższej i dla polszczyzny nietypowej).
Jeśli jednak pominiemy względy pragmatyczne, o których mowa, formy nazwiska typu Nowakowie należy używać w odniesieniu do zbioru powiązanych rodzinnie osób, do którego należy i kobieta, i mężczyzna (bądź przynajmniej jeden mężczyzna i większa liczba kobiet, bądź przynajmniej jedna kobieta i większa liczba mężczyzn).
Małgorzata Marcjanik, prof., Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego