Łączliwość leksykalno-semantyczna
Pracując nad własnym tekstem, użyłam następującego wyrażenia: "jej płuca zaległa niebezpieczna duszność".
Ktoś zwrócił mi uwagę, że jest ono błędne. Czy rzeczywiście nie można tak powiedzieć?
Pozdrawiam,
D.L.
Istotnie, w przywołanym wypowiedzeniu mamy do czynienia z naruszeniem tzw. łączliwości leksykalno-semantycznej wyrazów. Duszność to ‘stan wyrażający się uczuciem braku tchu’. Tym samym duszność nie może zalegać w czyichś płucach. Czasownik zalegać w kontekście płuc wymaga jakiegoś rzeczownika konkretnego, por. np.
- Jej płuca zaległa wydzielina utrudniająca oddychanie.
Być może przywołane w pytaniu wypowiedzenie stanowi rodzaj metafory, lecz bez szerszego kontekstu trudno interpretować jej sensowność. Licentia poetica nie usprawiedliwia każdej nowo powstałej kompozycji indywidualnej o charakterze przenośni.