Łączliwość leksykalno-semantyczna

Łączliwość leksykalno-semantyczna

27.10.2022
27.10.2022

Pracując nad własnym tekstem, użyłam następującego wyrażenia: "jej płuca zaległa niebezpieczna duszność".

Ktoś zwrócił mi uwagę, że jest ono błędne. Czy rzeczywiście nie można tak powiedzieć?

Pozdrawiam,

D.L.

Istotnie, w przywołanym wypowiedzeniu mamy do czynienia z naruszeniem tzw. łączliwości leksykalno-semantycznej wyrazów. Duszność to ‘stan wyrażający się uczuciem braku tchu’. Tym samym duszność nie może zalegać w czyichś płucach. Czasownik zalegać w kontekście płuc wymaga jakiegoś rzeczownika konkretnego, por. np.

  • Jej płuca zaległa wydzielina utrudniająca oddychanie.

Być może przywołane w pytaniu wypowiedzenie stanowi rodzaj metafory, lecz bez szerszego kontekstu trudno interpretować jej sensowność. Licentia poetica nie usprawiedliwia każdej nowo powstałej kompozycji indywidualnej o charakterze przenośni.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego