Lex

Lex
15.11.2002
15.11.2002
Czy wyraz łaciński Lex w deklinacji należy traktować tak samo jak inne skrótowce, w których pisowni występuje litera x, czy też można go potraktować jak wyraz obcy? Co wówczas z odmianą przez przypadki? Czy jako nazwa własna Lex podlega innym zasadom deklinacji?
Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. E. Polańskiego, a także przygotowywany obecnie w naszej redakcji jego następca, Wielki słownik ortograficzny PWN, nie pozostawiają w kwestii pisowni tego słowa żadnych wątpliwości. Jeśli Lex jest skrótowcem zakończonym na x, to zgodnie z regułą [27] w przypadkach zależnych otrzymuje końcówki z ks: Leksu, Leksem itp. Jeśli zaś jest obcą nazwą własną, również podlega tej regule, podobnie jak obce imiona: Max – Maksa; nazwiska: Hendrix – Hendriksa; nazwy geograficzne: Halifax – Halifaksu. Litera x nie jest bowiem pełnoprawnym znakiem polskiego alfabetu, ale znakiem łacińskim, który w większości wyrazów zapożyczonych dawno otrzymał w polszczyźnie zgodną z wymową postać ks lub gz. W pańskim pytaniu jest zawarta jednak pewna uzasadniona wątpliwość, czy w przypadku tak krótkiej formy jak Lex spolszczenie jej zakończeń nie utrudni identyfikacji nazwy z firmą lub instytucją. Można ten problem ominąć, posługując się omówieniami, w których forma Lex pozostanie nieodmienna: pracownik firmy Lex (zamiast: pracownik Leksu) itd.
Katarzyna Sobolewska, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego