Merzbau
Jolanta Pieńkos
23.06.2010
23.06.2010
Mam problem z następującą rzeczą: w tekście, w którym pojawia się odwołanie do Merzbau Kurta Schwittersa, nie jestem pewna, jakiego powinno się użyć rodzaju: warszawski Merzbau czy warszawska Merzbau, czy może warszawskie Merzbau? Niemieckie der Bau jest rodzaju męskiego, ale nie jestem pewna, czy powinniśmy się do tego stosować w tekście polskim, czy zastosować rodzaj żeński (bo: budowla). Będę wdzięczna za pomoc.Jolanta Pieńkos
Temu wyrazowi można przypisać zarówno rodzaj męski (przez analogię do szał, zapał), jak i żeński (na podstawie kontekstu, który stanowią najczęściej wyrazy instalacja, budowla), a też nijaki (niemieckie nazwy własne o tym zakończeniu, np. Spandau, Schwartau, zwykle mają rodzaj nijaki).
Analiza zwyczaju językowego też nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie. W tej sytuacji mogę jedynie sugerować, że najkorzystniej będzie używać tego wyrazu w rodzaju nijakim, po pierwsze ze względu na analogię do innych niemieckich nazw, po drugie ze względu na to, że wyrazu tego u nas nikt nie odmienia (a jako rzeczownik rodzaju męskiego odmieniany być powinien). Unikniemy tym sposobem dodatkowych problemów gramatycznych.
Najistotnijsze jednak, żeby w danym tekście używać wyrazu Merzbau w jednym tylko rodzaju gramatycznym.
Analiza zwyczaju językowego też nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie. W tej sytuacji mogę jedynie sugerować, że najkorzystniej będzie używać tego wyrazu w rodzaju nijakim, po pierwsze ze względu na analogię do innych niemieckich nazw, po drugie ze względu na to, że wyrazu tego u nas nikt nie odmienia (a jako rzeczownik rodzaju męskiego odmieniany być powinien). Unikniemy tym sposobem dodatkowych problemów gramatycznych.
Najistotnijsze jednak, żeby w danym tekście używać wyrazu Merzbau w jednym tylko rodzaju gramatycznym.
Jan Grzenia
