Monstrum a monstrualny
dlaczego przymiotnik od monstrum to monstrualny, a nie monstralny? Może wydziwiam, ale wydaje mi się, że słowa rodzaju nijakiego zakończone na -um z zasady tracą tę cząstkę przy tworzeniu wyrazów pochodnych, np. muzeum – muzealny, imperium – imperialny, kuriozum – kuriozalny itd., prawda? Jeśli tak, to jakim więc cudem w słowie monstrualny uchowała się litera „u”?
Z uszanowaniem
W.B.
18.02.2020
18.02.2020
Szanowna Redakcjo.dlaczego przymiotnik od monstrum to monstrualny, a nie monstralny? Może wydziwiam, ale wydaje mi się, że słowa rodzaju nijakiego zakończone na -um z zasady tracą tę cząstkę przy tworzeniu wyrazów pochodnych, np. muzeum – muzealny, imperium – imperialny, kuriozum – kuriozalny itd., prawda? Jeśli tak, to jakim więc cudem w słowie monstrualny uchowała się litera „u”?
Z uszanowaniem
W.B.
Szanowny Panie,
ma Pan rację – przy tworzeniu wyrazów od rzeczowników nijakich zakończonych na -um należy pominąć tę cząstkę (liceum – licealista, muzeum – muzealnik itd.). Z tego też powodu nieustannie powtarzam, że użytkownikiem forum internetowego jest forowicz, a nie forumowicz.
Jeśli chodzi o przymiotnik monstrualny, to najprawdopodobniej powstał on pod wpływem francuskiego monstrueux.
ma Pan rację – przy tworzeniu wyrazów od rzeczowników nijakich zakończonych na -um należy pominąć tę cząstkę (liceum – licealista, muzeum – muzealnik itd.). Z tego też powodu nieustannie powtarzam, że użytkownikiem forum internetowego jest forowicz, a nie forumowicz.
Jeśli chodzi o przymiotnik monstrualny, to najprawdopodobniej powstał on pod wpływem francuskiego monstrueux.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
-
18.02.2020Odnośnie pytania nt. słowa monstrualny, to jest ono zbudowane faktycznie wbrew typowym wzorcom. Np. od centrum mamy centralny. W jęz. łacińskim monstrum odmienia się tak jak centrum regularnie w deklinacji II (monstrum – monstri), zaś przyrostek -ualny tworzy się regularnie dla rzeczowników odmieniających się wg deklinacji IV, np. ritus, dopełniacz ritus, stąd rytualny (łac. ritualis) i podobnie manualny i wiele innych.
Z poważaniem
Łukasz