Monterzy a montaż
Szanowni Państwo,
zauważyłem, że w wyrazach monterzy i montaż są użyte rz i ż. Trudno mi znaleźć cokolwiek na temat tej oboczności, domyślam się zatem, że wyrazy te muszą na gruncie polszczyzny nie być spokrewnione – czy to prawda? Montaż zapewne przyszedł do nas z francuskiego, a monter i monterzy z rosyjskiego монтёр – jest to możliwe? A może bardziej prawdopodobna jest inna historia tych wyrazów?
Bardzo dziękuję za informację.
Pozdrawiam
MG
Szanowny Panie,
o oboczności mówimy, gdy jedna głoska zamienia się w inną głoskę w obrębie jednego wyrazu (np. r : rz w parze form monter – monterzy). Myślę, że pyta Pan po prostu o to, dlaczego w wyrazie montaż mamy ż, a w formie monterzy występuje rz. Otóż montaż, istotnie, został zapożyczony z języka francuskiego (montage) – w wyrazach pochodzących z tego języka zakończonych na -age (reportage, camouflage itd.) zapisujemy ż. Natomiast rz w formie monterzy jest konsekwencją właśnie oboczności r : rz występującej w mianowniku liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych zakończonych na r (saper – saperzy, milioner – milionerzy, monter – monterzy). Wyraz monter został zapożyczony także z języka francuskiego (monteur).
Z pozdrowieniami
