Mroczkówna! czy Mroczkówno!

Mroczkówna! czy Mroczkówno!
19.05.2003
19.05.2003
Proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości odnośnie do formy wołacza liczby pojedynczej nazwisk żeńskich z formantem -ówna, np. Mroczkówna. Czy obowiązuje tu zasada, że wołacz jest równy mianownikowi? Takie jest moje zdanie. Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam
I. Perużyńska
Zasadniczo rzeczowniki żeńskie zakończone na -a przyjmują w wołaczu końcówkę -o, toteż powinno być Mniszkówno, Mroczkówno itd. Formy takie, choć pod względem gramatycznym bez zarzutu, z paru powodów budzą jednak wątpliwości. Po pierwsze, nazwiska panieńskie zakończone przyrostkiem -ówna lub -anka spotyka się bardzo rzadko, a forma wołacza od nich musi być jeszcze rzadsza, w związku z tym podane formy muszą wydawać się osobliwe. Po drugie, we współczesnej polszczyźnie dostrzec można silną tendencję do zrównywania wołacza z mianownikiem, toteż bardziej naturalna wydaje się forma równa mianownikowi. Po trzecie, gdy używamy nazwisk, zwracając się do innych, poprzedzamy je zwykle jakimś wyrazem, w związku z czym nazwisko może pozostać w formie mianownikowej, np. koleżanko Nowakowa!
W związku z tym należy uznać, iż we współczesnym języku polskim odpowiedniejsze w odniesieniu do takich nazwisk są formy wołacza równe mianownikowi. Należy przy tym uwzględnić, iż zwracanie się samym nazwiskiem do innych osób nie jest eleganckie.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego