O nazwie metamfetamina

O nazwie metamfetamina
3.06.2016
3.06.2016
Szanowni Państwo,
mam pytanie w związku z substancją metamfetamina. Słownik nie notuje tego wyrazu. Czy nie powinien on brzmieć metaamfetamina jako dodanie przedrostka meta- do amfetaminy? A jeśli tak, to czy skrócenie dwóch liter „a” do jednej jest w porządku, czy jednak wzorcowo powinno się pisać i mówić o metaamfetaminie?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
Jak udało mi się ustalić (dziękuję dr. Michałowi Śliwie z Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN w Krakowie), nazwa metamfetamina nie składa się z przedrostka meta- i słowa amfetamina (tak jak np. nazwa metaksylen, w nomenklaturze Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej IUPAC 1,3-dimetylobenzen), co dałoby jej taką właśnie uproszczoną postać graficzną (meta- + -amfetamina metaamfetaminametamfetamina).
Metamfetamina to organiczny związek chemiczny, synonim dłuższej nazwy N-metyloamfetamina (inaczej mówiąc, N-metylowa pochodna amfetaminy). Jak widać, w omawianej nazwie początkowy człon met- jest skrótem przymiotnika metylowy (met- + amfetamina; litera N oznacza to, że grupa metylowa połączona jest bezpośrednio z atomem azotu grupy aminowej). Potocznie na metamfetaninę rzeczywiście mówi się meta i stąd złudne przekonanie niektórych osób, że cała nazwa pozostaje haplologią (metaamfetaminametamfetamina).
Maciej Malinowski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego