Orpelów
Łączę serdeczne pozdrowienia i życzenia świąteczne.
28.12.2004
28.12.2004
Poszukuję etymologii nazwy Orpelów (gm. Dobroń, niedaleko Pabianic) oraz mojego nazwiska Orpel (pierwsza wzmianka w 1604 r. pod postacią Orpelik w księgach parafii Dobrzyca w pow. pleszewskim).Łączę serdeczne pozdrowienia i życzenia świąteczne.
Pierwsze zapisy nazwy Orpelów (woj. Sieradz, gmina Dobroń) pochodzą z XVI w. Postaci graficzne są następujące: Orpiliow (1511 r.), Orpelow (1511–1523), Orpelów (1886, 1921, 1952, 1981). Nazwa miejscowości pochodzi od nazwy osobowej Orpel, utworzona została przyrostkiem -ów (typ nazwy dzierżawczej).
Znaleziona przez Pana nazwa osobowa Orpelik z początku XVII wieku świadczy, że istniała osoba nazywana Orpel, a Orpelik prawdopodobnie był jej synem.
Współcześnie w Polsce jest 574 nosicieli nazwiska Orpel. Gniazdo rodzinne znajduje się w Kaliskiem (tam 282 osoby o tym nazwisku). Sądzę, że istniał jakiś wyraz gwarowy, który nie został zanotowany. Nigdzie nie jest objaśniona etymologia tego nazwiska. Łączyłabym je z rdzeniem -rp-, które Brückner objaśnia jako podstawę: reptać, rzeptać 'szemrać'. W staropolszczyźnie zapisano: Rp-isz, E-rp-isz-ka, I-rp-isz-ka, Orp-isz-ka. Możliwe, że od podstawy Orp- pochodzi nazwisko Orpel (przyrostek -el jest częsty w nazwiskach). Samogłoski na początku świadczą o trudności w wymowie grupy -rp-. Jest to jednak tylko hipoteza. Nie ma dotąd wiarygodnej etymologii nazwiska Orpel.
Znaleziona przez Pana nazwa osobowa Orpelik z początku XVII wieku świadczy, że istniała osoba nazywana Orpel, a Orpelik prawdopodobnie był jej synem.
Współcześnie w Polsce jest 574 nosicieli nazwiska Orpel. Gniazdo rodzinne znajduje się w Kaliskiem (tam 282 osoby o tym nazwisku). Sądzę, że istniał jakiś wyraz gwarowy, który nie został zanotowany. Nigdzie nie jest objaśniona etymologia tego nazwiska. Łączyłabym je z rdzeniem -rp-, które Brückner objaśnia jako podstawę: reptać, rzeptać 'szemrać'. W staropolszczyźnie zapisano: Rp-isz, E-rp-isz-ka, I-rp-isz-ka, Orp-isz-ka. Możliwe, że od podstawy Orp- pochodzi nazwisko Orpel (przyrostek -el jest częsty w nazwiskach). Samogłoski na początku świadczą o trudności w wymowie grupy -rp-. Jest to jednak tylko hipoteza. Nie ma dotąd wiarygodnej etymologii nazwiska Orpel.
Aleksandra Cieślikowa, prof., IJP PAN