Orzeczenie przy podmiocie szeregowym

Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
11.12.2015
11.12.2015
Szanowni Państwo,
czy poniższe zdania

Adam i osiemnastu innych uczniów z tej szkoły trafiło do szpitala
Każdy ojciec, każda matka i każde dziecko znało tę sytuację

są poprawnie zbudowane:
Chodzi mi o formę orzeczenia. Nie powinno być: trafili i znali?
Dziękuję.
Z poważaniem
Katarzyna Czarnecka
Szanowna Pani,
ma Pani rację – orzeczenie w przytoczonych zdaniach powinno przybrać formę 3 os. lm. rodzaju męskoosobowego. W obu wypadkach mamy bowiem tzw. podmiot szeregowy, który z zasady wymaga od orzeczenia liczby mnogiej, a ponadto w skład każdego podmiotu wchodzi co najmniej jeden rzeczownik męskoosobowy (Adam, ojciec), co sprawia, że orzeczenia też powinny stanąć w tym rodzaju.
Błędne postaci (trafiło, znało) wynikają z odniesienia czasowników tylko do najbliższych im pod względem szyku elementów zdań (w pierwszym przykładzie – do grupy liczebnikowo-rzeczownikowej osiemnastu uczniów, która –– izolowana – istotnie wymagałaby formy 3 os. lp. r. nijakiego: osiemnastu uczniów trafiło; w drugim przykładzie – do rzeczownika dziecko, który poza podmiotem szeregowym zachowałby się podobnie: dziecko znało).
Agata Hącia
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego