Pietro da Cortona
Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk obcych zakończonych na -a, poprzedzonych słowami de, da itd., np. Pietro da Cortona. Słownik zaleca odmianę, czy jednak odnosi się to również do wskazanego przeze mnie typu nazwisk — da Cortona znaczy przecież z Kortony. Gdyby odmieniać spolszczone nazwisko tego malarza, byłoby: Piotra z Kortony, Piotrem z Kortony, odmieniałoby się zatem tylko imię. Stąd mój opór budzi odmiana: Pietra da Cortony, Pietra da Cortonę. Ale może niesłusznie?
7.10.2013
7.10.2013
Szanowni Państwo! Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk obcych zakończonych na -a, poprzedzonych słowami de, da itd., np. Pietro da Cortona. Słownik zaleca odmianę, czy jednak odnosi się to również do wskazanego przeze mnie typu nazwisk — da Cortona znaczy przecież z Kortony. Gdyby odmieniać spolszczone nazwisko tego malarza, byłoby: Piotra z Kortony, Piotrem z Kortony, odmieniałoby się zatem tylko imię. Stąd mój opór budzi odmiana: Pietra da Cortony, Pietra da Cortonę. Ale może niesłusznie?
W dawnych czasach przyimki typu von (w Niemczech), da (we Włoszech) czy z (w Polsce) nie oznaczały rodowodu szlacheckiego, lecz poprzedzały przydomek (nie nazwisko) utworzony od miejsca urodzenia bądź zamieszkania danej osoby, np. Gottfried von Straßburg 'Gotfryd ze Strassburga', Pietro da Cortona 'Piotr z Kortony', Mikołaj z Wilkowiecka. Takie przydomki pozostają nieodmienne: teksty Gottfrieda von Straßburg, obrazy Pietra da Cortona. Jeśli zachodzi konieczność alfabetycznego szeregowania takiej nazwy własnej osobowej, to wówczas pierwszym wyrazem hasła jest zawsze imię, nie przydomek.
Adam Wolański
