Pisownia joty

Pisownia joty

14.07.2022
14.07.2022

Szanowni Państwo,

chciałbym zapytać o odmianę słowa „szczegółowy” – „szczegółowey”, funkcjonującą w pisowni jeszcze w latach 30. XIX w. Czy możliwe jest ustalenie, kiedy w zapisie taka odmiana zmieniła końcówkę na współczesną i kiedy instytucje (np. rady szczegółowe szpitali) musiały zmodernizować swoje nazwy polskojęzyczne?

Dziękuję,

Przemek

Poruszone w pytaniu zagadnienie nie odnosi się do fleksji (odmiany wyrazów), lecz pisowni. Mamy tu po prostu do czynienia z literą y oznaczającą jotę, por. np.


[…] 1834 r. przez publiczną licytacyą w d. 16 czerwca r. b. o godzinie 3 z południa w Kaliszu w mieyscu posiedzeń Dyrekcyi Szczegółowey województwa Kaliskiego odbyć się maiącą, więcey daiącemu i przybicie otrzymującemu puszczone zostaną, pod następuiącymi głównemi warunkami […]. („Powszechny Dziennik Krajowy” 1831 nr 125)

Komplet Dyrekcyi Szczegółowéy składa się z Prezesa i dwóch członków, koléy zaś urzędowania członków Dyrekcyi, kadencyami przez nich samych ułożoną zostanie. (Dziennik Praw, tom dziewiąty [Nro. 37-40])


Pisownia joty była jedną z najbardziej spornych kwestii w polskiej ortografii. Jeszcze na początku XX w. jota – w zależności od kontekstu – była zapisywana na kilka różnych sposobów (np. -dja, -dyja, -dija, -dya, -dia). Sprawę zaczęto porządkować podczas Zjazdu historyczno-literackiego im. Mikołaja Reja w 1906 r. Ostatecznie kwestia została uregulowana w wyniku tzw. wielkiej reformy ortografii z 1936 r.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego