Podnosić a utrzymywać, twierdzić

Podnosić a utrzymywać, twierdzić
20.12.2019
20.12.2019
PAP informuje: STS podnosi, że polskie dziecko pierwszy kontakt z... Czy prawidłowym jest użycie słowa podnosi w znaczeniu ‘utrzymuje’ albo ‘twierdzi’?
Czasownik podnosić w znaczeniu ‘poruszać w wypowiedzi jakiś temat, który się uważa za szczególnie istotny w danej sytuacji’ (definicja z Wielkiego słownika języka polskiego pod red. P. Żmigrodzkiego; www.wsjp.pl) ma charakter książkowy, jest wyszukanym (i często – nadużywanym) synonimem wskazywać, podkreślać. Przyznam, że w przywołanym zdaniu za naturalniejsze uznałabym właśnie wskazuje, podkreśla.
Podnosić różni się znacznie od utrzymywać i twierdzić, gdyż te dwa ostatnie zawierają presupozycję, że nadawca uważa za nieprawdziwe (albo przynajmniej wątpliwe) to, co jest przedmiotem działania mownego nazywanego za pomocą tych dwóch czasowników. Inaczej mówiąc, jeśli słyszę zdanie X utrzymuje / X twierdzi, że Y, to wiem, że ten, kto je wypowiada, uważa, że Y jest nieprawdziwe. Podnosić natomiast nie wnosi tego elementu znaczeniowego, dlatego nie jest synonimem utrzymywać i twierdzić.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego