Polaków portret własny

Polaków portret własny
2.10.2008
2.10.2008
Szanowni Państwo,
natknąłem się ostatnio na sformułowania typu Kanapy portret własny, Śniadania Polaka portret własny itp. Czy nie jest tak, że portret to obraz osoby, a nie rzeczy? Po drugie, o portrecie własnym mówi się chyba w sensie przenośnym, tzn. jak dana osoba lub grupa osób postrzega siebie, np. Polaków portret własny, Wikipedystów portert własny. Byłbmy wdzięczny za ustosunkowanie się do powyższej kwestii.
Z poważaniem,
Dominik Szulowski
Cytowane przykłady mają swoje źródło w nazwie słynnej wystawy krakowskiej z 1979 roku: Polaków portret własny. Nazwę można przypisać Markowi Rostworowskiemu, wówczas dyrektorowi Muzeum Narodowego w Krakowie. O jej sukcesie świadczy wielka liczba parafraz, z których część przywołał Pan w swoim liście.
Portret własny artysty to jego autoportret. Polaków portret własny to też niejako ich autoportret, namalowany za pomocą prawie 1000 eksponatów, jakie zgromadzono na krakowskiej wystawie. Jak kanapa może namalować swój portret, jak może to zrobić śniadanie – nie wiem. Cytowane przez Pana przykłady – te z kanapą i ze śniadaniem – wydają mi się zbyt śmiałym wykorzystaniem nazewniczego wzorca, któremu dała początek nazwa krakowskiej wystawy.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego