Poprawność zdań

Poprawność zdań
30.01.2016
30.01.2016
Szanowni Państwo,
czy poniższe zdania są poprawne:
  1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
  2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
  3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
  4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
  5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
  6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
  7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


Dziękuję.
Zdanie (1) jest poprawne.
W zdaniu (2) zabrakło określenia czasownika zdołać – nie występuje on samodzielnie. Należałoby zatem powiedzieć:
Zebrali wszystkie książki, jakie zdołali udźwignąć / znaleźć / kupić, i wysłali….
W zdaniu (3) należało dostosować formę nazwy Adam z wymogami stawianymi przez konstrukcję uważać za; poprawnie więc:
Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adama.
Zdanie (4) zawiera czasownik gestykulować w znaczeniu ‘wymachiwać’, podczas gdy znaczy on wyłącznie ‘dawać znaki ruchami ciała, w szczególności ręki’.
W zdaniu (5) posłużono się błędną konstrukcją równie… jak…. Służy ona porównaniu dwóch osób, zjawisk, rzeczy itp. wyrażonych podmiotem zdania, a nie ich cech, które w zdaniu są wyrażone przydawką. Inaczej mówiąc – powiemy: Ich plan był równie ciekawy jak nasz, Marek był równie zdolny jak Piotrek, a nie Ich plan był równie ciekawy jak ryzykowny. Aby oddać treść wyrażoną (niepoprawnie) w tym ostatnim zdaniu, należałoby się posłużyć konstrukcją porównującą cechy zjawisk, np. tyleż…, co…:
Ich plan był tyleż ciekawy, co ryzykowny.
W zdaniu (6) należy zmienić szyk tak, aby porównanie równie…, jak… miało charakter paralelny, to znaczy: by po każdym z członów porównania występowały elementy, które porównujemy. A zatem:
Spijała równie chciwie wino, jak wodę.
Przed elementem porównania: jak wodę wskazane jest postawienie przecinka, ponieważ wchodzi on tu w skład zestawienia równie…, jak ….
Co do zdania (7), to domyślam się, że wątpliwość może budzić brak dwukropka. Zgodnie z zasadą [426] WSO dwukropek należy pominąć, jeśli wymieniane są dwa elementy połączone spójnikiem i. Zdanie jest więc poprawne.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego