Proszę tędy

Proszę tędy
9.12.2011
9.12.2011
„Proszę (,) tędy”. Przecinek powinien się znajdować w tym przykładzie czy nie? I co w sytuacji, kiedy zmienimy kolejność słów? Czy jest odnośnie do tego jakaś zasada, czy może raczej zależy to od kontekstu?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
W zdaniach takich, jak „Proszę tędy”, „Proszę w prawo”, „Proszę siąść” przecinka nie stawiamy. Dwa pierwsze można rozumieć jako skrót wersji dłuższej: „Proszę iść/jechać tędy”, „Proszę iść/jechać. skręcić… w prawo”. Ponieważ ta dłuższa wersja nie wymaga przecinka, nie stawiamy go także w krótszej.
Zmiana szyku nic tu w interpunkcji nie zmienia. Muszę jednak zaznaczyć, że powyższa odpowiedź dotyczy normalnych zdań, a nie wypowiedzi „telegraficznych”, jakie można tworzyć, stawiając przecinek między niemal każdą parą wyrazów – wbrew pozorom jest to możliwe. Nie nacechowaną interpunkcję ma np. zdanie: „Wiatr wieje od rana”; nacechowaną – „Wiatr, wieje, od rana”. To drugie sugeruje, że czytając, powinniśmy robić pauzę w miejscu każdego przecinka, jak gdyby naśladując mowę kogoś, kto nie może pozbierać myśli i wygłasza pojedyncze wyrazy zamiast całych zdań o właściwych im konturach intonacyjnych. Intencja autora takich „telegraficznych” wypowiedzeń byłaby czytelniejsza, gdyby zamiast przecinków używał kropek (jak w prawdziwych telegramach), ale ponieważ kropka sugeruje dłuższą pauzę niż przecinek, więc użycie przecinka może być uzasadnione.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego