Przechodniość oświadczać i oświadczyć

Przechodniość oświadczać i oświadczyć

1.01.2021
1.01.2021

Czy czasownik oświadczyć jest przechodni? Wikipedia podaje go na liście czasowników przechodnich, ale trudno znaleźć zdanie, w którym miałby on dopełnienie bliższe albo ewentualnie użyć go w stronie biernej.


W rozmaitych korpusach najczęściej pojawia się składnia oświadczył, że. A zatem jak jest z przechodniością tego czasownika?

Istotnie, współcześnie rzadko się używa pary czasowników oświadczać -- oświadczyć z dopełnieniem bliższym, a w stronie biernej pojawiają się one, jak można sądzić choćby na podstawie szybkiej kwerendy, głównie w tekstach prawnych, por.

  • Stowarzyszenie nie ma możliwości odzyskania podatku od towarów i usług (VAT), co zostało oświadczone instytucji pośredniczącej...(https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/itpp2-443-1339-14-aw-brak-mozliwosci-odzyskania-podatku-184798272),
  • Materiał dowodowy musiał zatem zostać ograniczony do tego jedynie co zostało oświadczone i przedłożone w niniejszej sprawie (https://www.saos.org.pl/judgments/content/140540.html),
  • W niniejszej sprawie dowody (osobowe oraz inne dokumenty) wykazały, że rzeczywistość nie odpowiada temu, co zostało oświadczone w akcie notarialnym, wobec czego powództwo nie było zasadne (https://www.rp.pl/artykul/1148924-Akt-notarialny--powierzenie-przed-notariuszem-ceny-sprzedazy.html),
  • Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona... (https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/ks-4-tyt-3-dz-1-roz-2).

Powyższe przykłady wskazują jednak na to, że oświadczać -- oświadczyć są czasownikami przechodnimi.



Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego