Przeżeżże!

Przeżeżże!

7.09.2011
7.09.2011

Natknąłem się niedawno na słowo przerzeżże, użyte w Ogólnopolskim Dyktandzie 2006. Do tej pory nie trafiło ono do internetowych słowników języka polskiego, zastanawiam się więc nad jego poprawnością. Słowniki te nie zawierają również postaci przerzeż ani nawet formy podstawowej – przerzezać. Czym jest to spowodowane?

Przyznam się, że dopóki nie doszedłem w lekturze Pana listu do słowa przerzezać, nie miałem pojęcia, o jakie słowo chodzi. Dyktanda zatem bez błędu bym nie napisał.

W słownikach jest oczywiście rzezać, ale z odmianą: rzezam, rzezasz itd. Z kilku słowników, do których zajrzałem, tylko WSO PWN podaje formy rzeżę, rzeżą, rzeż, a nawet rzeżcie, informując przy tym, że są rzadkie. Słowa te, a także ich postaci przedrostkowe, jak przerzeż, i przedrostkowo-przyrostkowe, jak przerzeżże (na wzór przejdźże), są zatem idealne do dyktand. Oczywiście tych, w których nie chodzi naprawdę o naukę ortografii, lecz o medialną zabawę z nagrodami.

Wymienione w WSO PWN rzeż przypomniało mi o równobrzmiącym słowie ożeż („O żeż ty…”), sklejonym z dwóch emfatycznych partykuł. Jest oczywiście też słowo rzesz („wielkich rzesz ludzkich”). W sumie więc jest się czym bawić i co rymować.

Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego