Skrót wyrazu rubel
7.03.2018
7.03.2018
Jak poprawnie zapisać skrót rubla odnoszący się do ziem polskich w XIX wieku? Pisać rb., rb czy rub.? Widzę, że poloniści ostatnio zalecają rub., ale historycy i numizmatycy kategorycznie rb lub rb. Zaznaczam, że rubel nie był wtedy polską jednostką monetarną, ale używaną przez Polaków. W obiegu był tzw. rubel srebrny, wtedy zapisywany rs.Zapis rb. (z kropką) to dawna forma skrótu graficznego wyrazu rubel, często spotykana w różnego typu publikacjach (także w beletrystyce) do pierwszej połowy XX stulecia, por. np.
Otóż w moim majątku, podobnie jak i w całej zresztą okolicy, pobiera taki człowiek na najniższym etacie będący: pensyi 20 rb., ordynaryi 12 korcy, jednego rubla tak zwanej kolędy i do wysokości rubli 5-ciu wymierza mu się gratyfikacyę; w naturaliach zaś: pół morga ogrodu, utrzymanie jednej krowy, 10 prętów łąki, tudzież jedną grzędę kapusty. (I. Matuszewski, Ustawy samorządu gminnego)
– Jakieś tam głupstwo, 5000 rb. na przykład, zadatku profesor może otrzymać w tej chwili… i pokwitowania nie potrzeba… profesor nawet obrazi pełnomocnika szefa handlowego, jeżeli zacznie mówić o pokwitowaniu. (M. Bułhakow, Fatalne jaja)
– Woronne ma obszaru 7500 morgów, z tego potrąciwszy nasze dwie czternastki 1070 morgów, pozostaje na każdego z was trzech po 2143 morgi. Według najniższej ceny po 50 rubli morga twoja scheda warta 106 700 rb., nie licząc inwentarzy i ruchomości. (M. Rodziewiczówna, Czahary)
Ta tradycyjna forma jest rzeczywiście stosowana w piśmiennictwie numizmatycznym. Redaktorzy zachowują ją również w nowych wydaniach dawnej prozy beletrystycznej. Współczesne wydawnictwa poprawnościowe, jak np. Słownik skrótów i skrótowców prof. Jerzego Podrackiego, zalecają dla języka ogólnego formę rub. (z kropką). Jeśli zatem nie wiąże nas tradycja ani nie wymaga tego od nas instrukcja wydawnicza czasopisma numizmatycznego, możemy się posłużyć formą współczesną.
Otóż w moim majątku, podobnie jak i w całej zresztą okolicy, pobiera taki człowiek na najniższym etacie będący: pensyi 20 rb., ordynaryi 12 korcy, jednego rubla tak zwanej kolędy i do wysokości rubli 5-ciu wymierza mu się gratyfikacyę; w naturaliach zaś: pół morga ogrodu, utrzymanie jednej krowy, 10 prętów łąki, tudzież jedną grzędę kapusty. (I. Matuszewski, Ustawy samorządu gminnego)
– Jakieś tam głupstwo, 5000 rb. na przykład, zadatku profesor może otrzymać w tej chwili… i pokwitowania nie potrzeba… profesor nawet obrazi pełnomocnika szefa handlowego, jeżeli zacznie mówić o pokwitowaniu. (M. Bułhakow, Fatalne jaja)
– Woronne ma obszaru 7500 morgów, z tego potrąciwszy nasze dwie czternastki 1070 morgów, pozostaje na każdego z was trzech po 2143 morgi. Według najniższej ceny po 50 rubli morga twoja scheda warta 106 700 rb., nie licząc inwentarzy i ruchomości. (M. Rodziewiczówna, Czahary)
Ta tradycyjna forma jest rzeczywiście stosowana w piśmiennictwie numizmatycznym. Redaktorzy zachowują ją również w nowych wydaniach dawnej prozy beletrystycznej. Współczesne wydawnictwa poprawnościowe, jak np. Słownik skrótów i skrótowców prof. Jerzego Podrackiego, zalecają dla języka ogólnego formę rub. (z kropką). Jeśli zatem nie wiąże nas tradycja ani nie wymaga tego od nas instrukcja wydawnicza czasopisma numizmatycznego, możemy się posłużyć formą współczesną.
Adam Wolański
