Sowiety i Jedna Rosja

Sowiety i Jedna Rosja
5.12.2011
5.12.2011
1. Dlaczego partię Jedinaja Rossija tłumaczy się jako Jedna Rosja, a nie Jedyna Rosja; tłumacząc w odwrotnym kierunku, byłoby Odna Rossija.
2. Dlaczego mówi się Związek Sowiecki, a nie Związek Radziecki, przecież Sowiety to są Rady, np. Sielsowiet, Gorsowiet.
Z wyrazami szacunku
Jan Garbowski
Ad 1. W jednym ze znaczeń polskie słowo jeden znaczy to samo, co jedyny, może zatem być ekwiwalentem rosyjskiego единый. W Innym słowniku języka polskiego zilustrowaliśmy to przykładem: „Wybiegła na dwór w jednej koszuli”. Autorowi tego zdania nie chodziło o to, że dana osoba powinna mieć na sobie co najmniej dwie koszule, lecz o to, że nie miała na sobie nic ponadto.
Ad. 2. Oba wyrazy – radziecki i sowiecki – mogą odpowiadać rosyjskiemu советский, a wybór między nimi wynika często z postaw politycznych. Dla jednych słowo radziecki brzmi serwilistycznie, sowiecki jest terminem neutralnym, dla innych natomiast radziecki to słowo neutralne, a sowiecki jest określeniem pejoratywnie nacechowanym. Kwerenda w archiwum Gazety Wyborczej przynosi ok. 14 000 odpowiedzi na słowo-klucz sowiecki i ok. 34 500 odpowiedzi na słowo-klucz radziecki. W archiwum Rzeczpospolitej odpowiednie liczby wynoszą ok. 8600 i 11 400. Widać, że w obu dziennikach radziecki przeważa nad sowieckim, ale w Gazecie Wyborczej przewaga ta jest przeszło dwukrotna, a w Rzeczpospolitej znacznie mniejsza.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego