Trzy zadania z genetyki

Trzy zadania z genetyki
7.07.2016
7.07.2016
Szanowna Redakcjo,
chciałabym prosić o pomoc w poprawnym zapisie zdań. Czy szyk wyrazów w zdaniu i interpunkcja są poprawne? Co należy zmienić?
  1. Dotychczas poznane istotne prognostycznie czynniki genetyczne obejmują różne mutacje genu Rb.
  2. Do znanych najbardziej niekorzystnych czynników rokowniczych należą (należy?) wiek powyżej 1. roku życia i podwyższona liczba neutrofilii (neutrofilów?).
  3. Inne szeroko badane czynniki prognostyczne obejmują długość telomerów i telomeraz.


Aby w pełni ocenić poprawność zdania, trzeba wiedzieć dokładnie, jaką treść ma ono przynosić, a do tego potrzebna jest wiedza o wycinku rzeczywistości, którego zdanie dotyczy. Nie znam się na genetyce, więc nie będę mogła odnieść się do tych konstrukcji, które decydują o sensie wypowiedzi.
Jeśli chodzi o sprawy czysto językowe, to w zdaniu 1. wątpliwość budzi sąsiedztwo dwóch rozbudowanych przydawek – dotychczas poznane i istotne prognostycznie, szczególnie w sytuacji, gdy obie stoją przed wyrażeniem określanym (czynniki genetyczne). Proponowałabym np. Dotychczas poznane czynniki genetyczne o wartości istotnej prognostycznie… lub Dotychczas poznane czynniki genetyczne, które są istotne prognostycznie…. Być może jednak wyrażenie istotny prognostycznie czynnik zyskał już w nauce, której tekst dotyczy, status terminu – wówczas nie należałoby zmieniać jego struktury.
W tym samym zdaniu niejasne wydaje mi się sformułowanie czynniki (genetyczne) obejmują (różne) mutacje (genu). Być może wątpliwość ta wynika stąd, że trudno mi sobie wyobrazić, w jaki sposób czynnik może obejmować mutacje – czy nie chodziło o to, że różne mutacje genu są czynnikami genetycznymi (istotnymi prognostycznie)? Jeśli tak, to zdanie powinno przybrać postać: Dotychczas poznanymi czynnikami genetycznymi mającymi wartość prognostyczną są różne mutacje genu.
W zdaniu 2. orzeczenie powinno wystąpić w liczbie mnogiej (należą), gdyż w skład podmiotu wchodzą dwa elementy.
Rzeczownik neutrofil przybiera obie końcówki w dopełniaczu liczby mnogiej (-ów oraz -i) – tak przynajmniej podaje Słownik gramatyczny języka polskiego pod red. Z. Saloniego i in..
W zdaniu 3. niejasna jest konstrukcja …czynniki… obejmują długość telomerów i telomeraz. Nie wiem, czym są telomery i telomerazy, ale można sądzić, że ich długości są właśnie czynnikami prognostycznymi, a nie tym, co czynniki obejmują. Innymi słowy – być może chodziło o to, że …czynnikami są długości telomerów i telomeraz.
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego