USA kontra SZA

USA kontra SZA
28.03.2018
28.03.2018
Szanowni Państwo!
Nurtuje mnie pytanie, dlaczego w języku polskim skrót od nazwy państwa Stany Zjednoczone Ameryki Północnej został przyjęty z języka angielskiego (USA)? Mamy dolar USA (amerykański), a nie dolar SZAP; w innych znanych mi językach słowiańskich działa właśnie taka zasada. Także skróty RFN (Republika Federalna Niemiec), NRD (Niemiecka Republika Demokratyczna) wskazują na to, że tworzymy je od nazw funkcjonujących w języku polskim, skąd zatem wyjątek dla USA?
Zacznijmy od tego, iż nazwa Stany Zjednoczone Ameryki Północnej (ang. United States of North AmericaUSNA) używana była w odniesieniu do Stanów Zjednoczonych Ameryki przed 11 lipca 1778 r. Współcześnie mówimy o państwie, które nosi nazwę Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States of America – USA). W tekstach nieoficjalnych można ponadto mówić skrótowo o Stanach Zjednoczonych (ang. United StatesUS) bądź o Ameryce (ang. America). Nazywanie obecnie USA Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej to dość powszechny błąd.
Co się zaś tyczy zagadnień stricte językowych: nie ma w polszczyźnie reguły, która obligatoryjnie nakazywałaby tworzyć skrótowce od wielowyrazowych, oficjalnych polskich nazw państw. Tak się dzieje najczęściej, ale nie zawsze, czego przykładem jest właśnie skrótowiec USA. Wszedł on do polszczyzny jako leksykalne zapożyczenie graficzne (świadczy o tym spolszczona wymowa) i się szybko przyjął. Stało się to na tyle sprawnie, iż skrót SZA, który niekiedy pojawiał się w różnego typu publikacjach, nie przyjął się powszechnie. W drugiej połowie XX w. skrótowiec SZA „zarezerwowany” był dla Socjalistycznego Związku Arabskiego.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego