Witamy uprzejmie!

Witamy uprzejmie!
4.01.2005
4.01.2005
Karol Strasburger w którymś z odcinków Familiady powiedział na początku: „Witam państwa niezwykle uprzejmie”. Wydaje mi się, że witać można gorąco, serdecznie itp., natomiast to, czy słowa powitania były uprzejme, może ewentualnie stwierdzić osoba witana. Czy mam rację?
Niezupełnie. Słowa uprzejmie, uprzejmy służą zarówno do opisywania zachowań (np. „Urzędniczka odpowiedziała uprzejmie”, „Gospodarz uprzejmym gestem zaprosił gości do środka”), jak i do używania w obrębie zwrotów grzecznościowych (np. „Proszę uprzejmie o zajęcie miejsc” czy „Zwracam się z uprzejmą prośbą…”).
Karol Strasburger mógł więc użyć zacytowanej formuły, chociaż wybrał wariant nieczęsto dziś spotykany – stąd, jak myślę, wątpliwość. Współcześnie przysłówek uprzejmie łączy się niemal wyłącznie z podziękowaniami (np. „Dziękuję uprzejmie”) i prośbami (np. „Proszę uprzejmie”), nie z powitaniami. Chociaż słownik współczesnego języka polskiego, wydany w 2000 r., mianowicie Inny słownik języka polskiego PWN pod red. Mirosława Bańki, notuje przykład „Witam panów jak najuprzejmiej”, to jednak brzmi on nieco staroświecko, jakby był cytatem ze starej powieści. Dziś tak raczej nie powiemy.
Wątpliwości co do stosowności użytego przez prowadzącego program telewizyjny zwrotu mogą też pochodzić stąd, że słowa uprzejmie, uprzejmy w obrębie zwrotów grzecznościowych należą do stylu oficjalnego, w tym do stylu pism urzędowych. Program zaś (w którym – zdaje się – prowadzący i uczestnicy zwracają się do siebie przez ty) ma charakter towarzyskiej zabawy i poufałości, a taki sposób mówienia wyklucza słowa oficjalne.
Małgorzata Marcjanik, prof., Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego