XXI-wieczny

XXI-wieczny
29.06.2015
29.06.2015
Szanowni Państwo,
czy dozwolonym jest używanie w piśmie słowa dwudziestopierwszowieczny (XXI-wieczny)? Choć byłaby to forma powstała analogicznie do osiemnastowieczny, nie spotkałam jej dotąd w jakiejkolwiek publikacji.
Nowy wiek stawia nowe wymagania, musimy im sprostać, także językowo. Proszę zatem próbować: ktoś musi zrobić pierwszy krok, zanim pójdą za nim inni.
Opory wobec słowa XXI-wieczny mogą mieć swoje źródło nie tylko w tym, że dopiero piętnasty rok żyjemy w nowym stuleciu. Takie same wątpliwości budzą formy z początku naszej ery: I-wieczny, II-wieczny itd. Nie wiadomo, czy barierą jest liczba (jeśli za mała, to mamy problem), czy frekwencja słowa. Tego dylematu nie da się chyba rozstrzygnąć, gdyż w polskich tekstach chodzi zazwyczaj o polską historię, a ta się zaczyna dopiero w X wieku. W zrównoważonej części NKJP z przedziału od I do X wieku n.e. są tylko dwa wystąpienia formy VII-wieczny i jedno wystąpienia formy X-wieczny. Potem frekwencja gwałtownie rośnie, ale ciekawe, że dla XX wieku jest znacząco niższa niż dla XIX.
Opory są jeszcze większe, gdy próbujemy zapisu literowego, tzn. dwudziestopierwszowieczny, gdyż do poprzednich trudności dochodzi jeszcze długość słowa. Mimo to przypuszczam, że w przyszłości ludzie nie będą mieli problemu z mówieniem np. o dwudziestopierwszowiecznych, a tym bardziej XXI-wieczny, innowacjach w polszczyźnie. Słowo XXI-wieczny nie jest może szczególnie pomysłowe, ale do tych innowacji należy.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego