Zapis imion papieża w tekście naukowym

Zapis imion papieża w tekście naukowym

15.11.2020
15.11.2020

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o opinię, jaki zapis imion papieża w tekście naukowym będzie najlepszy – z ukośnikiem, półpauzą, ze spacjami, bez nich, a może jeszcze inny?


„Joseph Ratzinger/Benedykt XVI”

„Joseph Ratzinger / Benedykt XVI”

„Joseph Ratzinger–Benedykt XVI”

czy też "Joseph Ratzinger – Benedykt XVI”


Czy w tym przypadku zapis to jedynie kwestia przyjętej konwencji?


Z serdecznością

Czytelnik Poradni

Obie przywoływane w pytaniu nazwy własne są niejako osobnymi konstrukcjami. Cywilnymi imionami i nazwiskiem (Joseph Aloisius Ratzinger) późniejszy papież posługiwał się od urodzenia w 1927 r. – najpierw jako dziecko i młodzieniec, następnie jako niemiecki duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup metropolita Monachium i Freising (1977–1982), kardynał prezbiter (1977–1993), kardynał biskup (1993–2005), prefekt Kongregacji Nauki Wiary (1981–2005) i w końcu jako dziekan Kolegium Kardynalskiego (2002–2005). Imienia Benedykt XVI (łac. benedictus ‘błogosławiony’) użył po raz pierwszy podczas audiencji generalnej na placu św. Piotra po wyborze na papieża w 2005 r. Nie ma zatem podstaw, by w zapisie łączyć obie nazwy półpauzą jako elementy równoważne ani dzielić ukośnikiem jako elementy alternatywne. Każdą z nazw należy się posługiwać w zależności od kontekstu logiczno-treściowego wypowiedzi.

Jeśli w tekście pierwsze wystąpi imię papieża, należy dać stosowny dopisek nawiasowy o właściwym imieniu i nazwisku typu:


Benedykt XVI (właśc. Joseph Aloisius Ratzinger) …


Gdy sytuacja będzie odwrotna, można napisać:


Joseph Aloisius Ratzinger, który w 2005 r. po wyborze na papieża przyjął imię Benedykta XVI, …


Tak więc omawianą tu odrębność nazewniczą należy zaznaczyć na poziomie opisowym, a nie za pośrednictwem znaków pisarskich.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego