chaja

chaja
13.06.2007
13.06.2007
Jaki jest rodowód środowiskowego wyrazu haja (chaja?) oznaczającego kłótnię lub bójkę i jak należy go zapisywać? Słowa tego nie ma w Słowniku ortograficznym (jest tylko haj w wyrażeniu być na haju, to jednak co innego). Znalazłem go w Słowniku gwary uczniowskiej (K. Czarnecka, H. Zgółkowa), ale tam wiele słów przytaczanych jest w pisowni niepoprawnej. Dziękuję z góry za odpowiedź!
Wyraz chaja (haja) był znany w języku staropolskim. Chętnie posługiwał się nim Wacław Potocki, np.: „Jak nas po morzu rozegnała chaja, Jam się aż ostatniego obaczył u kraja Piasków Afryckich”, albo: Tak go ustraszyła pierwsza z ordą haja, aż do domu uciekłszy, domatorem został”. W znaczeniu pierwotnym to 'burza, zawierucha', w znaczeniu przenośnym 'bitwa, szturm, walka'. Jest to wyraz onomatopeiczny – tym też można tłumaczyć dwojaką pisownię, tzn. z ch- (literą oznaczającą głoskę bezdźwięczną) oraz h- (literą oznaczającą głoskę dźwięczną). Wyraz wyszedł z użycia, zachował się tylko w gwarach.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego