chicagowski

chicagowski
19.06.2006
19.06.2006
Witam!
Czy przymiotnik chicagoski jest dziś poprawny? Notuje go pod „Chicago” (i tylko ten przymiotnik) Słownik poprawnej polszczyzny Doroszewskiego. Współczesne słowniki podają (chyba) już tylko chicagowski (czikagowski). Czy literka w pojawiła się tutaj zgodnie z jakąś regułą?
Pozdrawiam.
Forma chicagoski rzeczywiście była kiedyś w użyciu, do 1971 r. ukazywał się nawet Dziennik Chicagoski. Znamienne, że od końca lat 80. ubiegłego wieku wychodzi Dziennik Chicagowski.
Tworzenie przymiotników dość często natrafia na pewną trudność, bo na granicy podstawy słowotwórczej i przyrostka powstają trudne do wymówienia grupy głosek. Jeśli tak się stanie, radzimy sobie na dwa sposoby. Pierwszy polega na redukcji liczby głosek, co można by przedstawić następująco: Gliwic(e) + ski = gliwicskigliwicki. Sposób drugi to rozszerzenie przyrostka, np. Radomsk(o) – radomszczański, Kong(o) – kongijski (przyrostek rozszerzony o -ań- oraz -ij-).
Warto zauważyć, że końcówki fleksyjne (w podanych przykładach ujęte w nawiasy) są pomijane podczas tworzenia nowego wyrazu. W związku z tym podobnie traktujemy końcowe -o w nazwie Chicago, mimo że to wyraz nieodmienny.
Gdy do podstawy słowotwórczej Chicag(o) dodamy przyrostek -ski, otrzymamy trudną do wymówienia formę, a w związku z tym trzeba przyrostek rozszerzyć o dodatkowy element. Będzie nim -ow-, występujący często w przymiotnikach od nazw własnych, np. kutnowski, PWN-owski.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego