hołderny

hołderny
24.02.2003
24.02.2003
W księgach parafialnych z Wielkopolski występuje czasami słowo hołderny, chołderny, hauderny. Zdaje się, że to określało jakiś zawód. Stąd także powstało nazwisko. Jakie było znaczenie tego wyrazu?
Dziękuję bardzo za wyjaśnienie.
Chrystian Orpel (z Francji)
Szanowny Panie,
Poszukując słowa hołderny, natrafiłam w Słowniku warszawskim (1902 r.) na termin rybacki hołdernia 'miejsce, gdzie hodują ryby; rybnik, sadz' oraz hołdernik 'dozorca hołderni'. Formalnie nie ma tam poświadczonego przymiotnika hołderny, ale zarówno hołdernia, jak i hołdernik jednoznacznie wskazują na jego istnienie. Oczywiście taki przymiotnik mógł też pełnić funkcję rzeczownika (por. wyrazy typu motorniczy, dyżurny, woźny – występujące w funkcji przymiotników i rzeczowników). Hołderny i pochodzące od niego rzeczowniki hołdernia i hołdernik są związane z niem. Halter 'rybnik, sadz'. Pana przypuszczenie, że hołderny jest prymarnie nazwą zawodu, sekundarnie – nazwiskiem, jest trafne i uzasadnione.
Łączę pozdrowienia
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego